女子幼入学,稍长绝可喜。所患在务外,相率风斯靡。
沪滨盛学校,吾见亦众矣。家家掌中珠,化作蛇与虺。
异哉徐室女,天性秉孝悌。其兄远游学,阖室奉祖妣。
能承大母欢,以女兼孙子。恋亲且好学,不嫁尝自矢。
文字渐有名,浩瀚若秋水。徐君出示我,涕下不可止。
女亡二十一,短折定何理?盈盈玉雪枝,忽作尘土委。
人言才妨命,悔痛实无比。所馀仅翰墨,魂魄必依此。
谁能哀以辞,吾女将不死。我闻心骨悲,弥明亦长已。
彭殇那足较,飘忽同逝晷。妄歆人间福,欲纂厌世史。
此哀何时忘,泪面不必洗。
桂林一枝年最少,陵谷难移见高蹈。耿耿秋风晚节心,再及恩荣拜明诏。
海外园田恐已荒,孤踪垂老且徜徉。当时送我投荒者,回首应怀北斗傍。
熟记老将至,时时欲息肩。不如有营者,汲汲常忘年。
尼山不知老,劬学遗忧煎。犹云乐忘忧,其忧固难捐。
孜孜毙乃已,治《易》姑勉旃。孔颜何所乐,寿夭从其天。
老学若炳烛,吾意殊不然。多能实鄙事,作茧真自缠。
颓然且放浪,如鱼跃于渊。毋为学所役,益智滋可怜。
无忧岂非乐,至乐还随缘。纵老乐不改,以此得终焉。
高旷平生志,艰辛老不移。深秋如有恨,久客始能知。
归雁声何苦,中宵泪欲垂。关河无限路,随尔到天涯。
每于极盛须防厄,看到将残倍有情。惭愧斯人长寂莫,不华不实度虚生。
东西邻比纷禅榻,又复巍然踞此床。不读佛书良寡陋,若行卿法恐荒唐。
学儒自笑生天晚,禦侮争传碎钵忙。安得證人昌坠绪,海门弟子息狓猖。
辽海初生月,长城几度秋。夜吹羌管笛,风满戍亭楼。
紫塞斜银汉,青天澹玉钩。如何渭桥渡,止道似牵牛。
先生真解事,此日集壶觞。变化鱼龙地,盘桓翰墨场。
一庭秋菊色,满座宝炉香。倚槛忘归去,南山对晚妆。
携筇独自入云岩,平野烟低落日衔。习习东风起空谷,吹将岚气染春衫。
升仙台前白玉碑,柱石拿攫龙之而。鸿文载在御制集,初不假手词臣为。
我来摩挲一再读,颠者踪迹大可疑。忆昔元人失其鹿,群雄角逐争驱驰。
濠州布衣人未识,芒砀云气常随之。金陵一朝定九鼎,六合不足烦鞭笞。
是时楚兵最剽悍,不自量力来交绥。国家将兴有先兆,天遣来告贞元期。
明明天眼识王气,故以险怪惊愚蚩。英君往往谋略秘,计大不许寻常窥。
亦如田单破燕骑,神道设教尊军师。不然兹事乃近诞,小数何足夸权奇。
白旄一麾江汉靖,军前长揖从此辞。留侯自伴赤松去,谷城空立黄石祠。
天池之山高巍巍,竹林仙驭杳莫追。鹤归倘记石华表,世代已逐沧桑移。
百年雨露在山泽,惟有松柏参天枝。