吾闻近南海,乃是魑魅乡。忽见孟夫子,欢然游此方。忽喜海风来,海帆又欲张。漂漂随所去,不念归路长。君有失母儿,爱之似阿阳。始解随人行,不欲离君傍。相劝早旋归,此言慎勿忘。
谁能守清躅,谁能嗣世儒。吾见何君饶,为人有是夫。黜官二十年,未曾暂崎岖。终不病贫贱,寥寥无所拘。忽然逢知己,数月领官符。犹是尚书郎,收赋来江湖。人皆悉苍生,随意极所须。比盗无兵甲,似偷又不如。公能独宽大,使之力自输。吾欲探时谣,为公伏奏书。但恐抵忌讳,未知肯听无。不然且相送,醉欢于坐隅。
广亭盖小湖,湖亭实清旷。轩窗幽水石,怪异尤难状。石尊能寒酒,寒水宜初涨。岸曲坐客稀,杯浮上摇漾。远水入帘幕,淅沥吹酒舫。欲去未回时,飘飘正堪望。酣兴思共醉,促酒更相向。舫去若惊凫,溶瀛满湖浪。朝来暮忘返,暮归独惆怅。谁肯爱林泉,从吾老湖上。
吾爱石鱼湖,石鱼在湖里。鱼背有酒樽,绕鱼是湖水。儿童作小舫,载酒胜一杯。座中令酒舫,空去复满来。湖岸多欹石,石下流寒泉。醉中一盥漱,快意无比焉。金玉吾不须,轩冕吾不爱。且欲坐湖畔,石鱼长相对。
东邻有渔父,西邻有山僧。各问其性情,变之俱不能。公为二千石,我为山海客。志业岂不同,今已殊名迹。相里不相类,相友且相异。何况天下人,而欲同其意。人意苟不同,分寸不相容。漫问轩裳客,何如耕钓翁。
山泽多饥人,闾里多坏屋。战争且未息,征敛何时足。不能救人患,不合食天粟。何况假一官,而苟求其禄。近年更长吏,数月未为速。来者罢而官,岂得不为辱。劝为辞府主,从我游退谷。谷中有寒泉,为尔洗尘服。
漫游樊水阴,忽见旧部曲。尚言军中好,犹望有所属。故令争者心,至死终不足。与之一杯酒,喻使烧戎服。兵兴向十年,所见堪叹哭。相逢是遗人,当合识荣辱。劝汝学全生,随我畬退谷。
天下未偃兵,儒生预戎事。功劳安可问,且有忝官累。昔常以荒浪,不敢学为吏。况当在兵家,言之岂容易。忽然向三岭,境外为偏帅。时多尚矫诈,进退多欺贰。纵有一直方,则上似奸智。谁为明信者,能辨此劳畏。
冬来三度雪,农者欢岁稔。我麦根已濡,各得在仓廪。天寒未能起,孺子惊人寝。云有山客来,篮中见冬簟。烧柴为温酒,煮鳜为作沈。客亦爱杯尊,思君共杯饮。所嗟山路闲,时节寒又甚。不能苦相邀,兴尽还就枕。
自顾无功劳,一岁官再迁。跼身班次中,常窃愧耻焉。加以久荒浪,惛愚性颇全。未知在冠冕,不合无拘牵。勤强所不及,于人或未然。岂忘惠君子,恕之识见偏。且欲因我心,顺为理化先。彼云万物情,有愿随所便。爱君得自遂,令我空渊禅。