樵苏无夙饮。
凿冰煮朝飡。
悲矣采薇唱。
苦哉有余酸。
岁岁层冰合。
纷纷霰雪落。
浮阳减清晖。
寒禽叫悲壑。
饥爨烟不兴。
渴汲水枯涸。
右军乐毅论,大令洛神赋。
王家小楷天取将,秪余惊鸾尚双翥。
昭陵银海閟银钩,秦王卧看偷儿偷。
秣陵井苔剥山骨,祝融复遣山鬼搜。
裂琼划玉各分散,遗下宝圭三五假。
墨卿收拾骊颔珠,堇堇一百八十余。
江西今代韩吏部,古心古道生好古。
雷电勃兴急捉取,阿那精灵会飞去。
昨日北风高,霏霏满天雪。
千里六出花,六日飞不歇。
深山深一丈,树木冻欲折。
平地盈数尺,布肆不成列。
覆物生辉光,照人清皎洁。
紫塞群玉峰,沧溟白银阙。
篁竹为琅玕,松风蒒玉屑。
官吏来参贺,物情亦感悦。
瘴疠已消除,丰穰及时节。
长吏因疾恚,请假来一月。
病眼为寒昏,风头因冷发。
汤药厌服饵,酒肉愁罢辍。
夹幕映重帘,炉茵与衾褐。
禄粟不忧饥,帑俸无乏绝。
江海主恩深,素餐心激切。
儿童温且饱,当风泝凛冽。
朝索暖寒酒,暮须汤饼设。
不知有饥寒,灯火夜暖热。
越人轻活计,舂税供膏血。
及至风雪时,日给多空竭。
樵苏与网捕,负薪冰路滑。
口噤无言语,股{左木右栗}衣疏葛。
藜藿不充饥,冻饿多不活。
惭惶褚夸恩,彷徨空殒越。
因作苦寒行,聊与儿童说。
严寒动八荒,刺刺无休时。阳乌不自暖,雪压扶桑枝。岁暮寒益壮,青春安得归。朔雁到南海,越禽何处飞。谁言贫士叹,不为身无衣。
重纩无暖气,轻被覆空床。
一上一上,再上其难。
陟言呼天,征于嵚岩。
培风阶云,三上及菑。
层互折,如我百罹。
阴崖积寒,未冬霓零。
枯鸢厉颠,饥虎伺人。
禅蠙若鹑,痹骨摧颓。
伐室取子,尔欲焉逃。
怀哉怀哉,忧途孔云。
薄暮苦望,繁心如衿。
高山崱屴,飘风觱发。
皇天听卑,毛竖膺结。
怀哉怀哉,天下可正。
痒痒我心,癙忧列夤。
匪兕匪虎,率彼九垓。
喷沙柲雹,腾霓作霾。
马援私珠,颜回私食。
州论如日,铄金以笔。
捆臂雠牧,鸱革雠胥。
吴赵偕毁,我忧匪私。
人行堤下,水流桥边。
畦畎不改,心愁敖然。
白华满皋,芗兰满潜。
图羹绘鼎,怆惶自怜。
西南何峰,蔽我朱明。
日下于征,摇心于旌。
怀哉怀哉,不可相云。
南箕北斗,然照襟。
重离可作,逝日难睹。
椒兮兰兮,愿言则怒。
砭盲剚腹,大命不图。
上山苦寒,不为裂肤。
胡天夜清迥,孤云独飘飏.遥裔出雁关,逶迤含晶光。阴陵久裴回,幽都无多阳。初寒冻巨海,杀气流大荒。朔马饮寒冰,行子履胡霜。路有从役倦,卧死黄沙场。羁旅因相依,恸之泪沾裳。由来从军行,赏存不赏亡。亡者诚已矣,徒令存者伤。
悠悠发洛都。
茾我征东行。
征行弥二旬。
屯吹龙陂城。
顾观故垒处。
皇祖之所营。
屋室若平昔。
栋宇无邪倾。
奈何我皇祖。
潜德隐圣形。
虽没而不朽。
书贵垂伐名。
光光我皇祖。
轩耀同其荣。
遗化布四海。
八表以肃清。
虽有吴蜀寇。
春秋足耀兵。
徒悲我皇祖。
不永享百龄。
赋诗以写怀。
伏轼泪沾缨。
君不见诗人著布裘,愿得大裘一万里。又不见诗人叹茅屋,愿得广厦千万间。
重堂复宇御狐白,今世谁念人多寒。我衣穿空垂百结,蓬萝盖头四壁裂。
却顾悲号穷独人,露宿牛衣冷如铁。